Grensoverschrijdend gedrag kan op iedere werkvloer gebeuren. Als HR-professional sta je er middenin. Je wilt een veilige, fijne werkplek creëren, maar hoe pak je dat aan zonder dat je als politieagent door de gangen loopt? Hoe zorg je ervoor dat medewerkers zich veilig voelen en weten waar hun grenzen liggen?

Wat verstaan we onder grensoverschrijdend gedrag? 

Grensoverschrijdend gedrag is er in allerlei vormen. Soms duidelijk en heftig, zoals pesten, discriminatie of seksuele intimidatie. Vaker nog is het subtieler: sarcastische opmerkingen die steeds op dezelfde persoon gericht zijn, systematisch negeren van iemands inbreng, of een sfeer waarin je liever je mond houdt dan ‘lastig’ gevonden te worden.Het probleem? Als niemand ingrijpt, normaliseren we dit gedrag. “Ach, zo is hij nou eenmaal.” Of: “Het was maar een grapje.” Maar ondertussen voelt een medewerker zich steeds onveiliger, neemt werkplezier af en stijgt het verzuim.

Hoe herken je de signalen? 

Als HR hoor je vaak pas van een probleem als het al geëscaleerd is. Maar als je goed kijkt en luistert, zijn er eerder al signalen:

• Verhoogd verzuim in een bepaald team of bij specifieke medewerkers.

• Collega’s die zich terugtrekken in meetings of informele momenten vermijden.

• Veel geroddel of een negatieve werksfeer.

• Vaak conflicten tussen dezelfde mensen of teams.

Herkenbaar? Dan is het tijd om in actie te komen. Grensoverschrijdend gedrag aanpakken hoeft niet ingewikkeld te zijn, maar vraagt om bewustzijn en een proactieve aanpak. Je kunt vandaag al 5 dingen doen!

Wat kun je als HR doen?

1. Zorg dat het bespreekbaar is

Als niemand praat over sociale veiligheid, blijft het een taboe. Begin het gesprek: tijdens een teamoverleg, een informeel koffiemoment of door een interne campagne van de grond te brengen over veilig werken en omgangsvormen.

2. Stel duidelijke normen

Wat verstaan jullie onder ‘grensoverschrijdend’? Maak een gedragscode die concreet en toegankelijk is. Geen lange beleidsstukken, maar duidelijke richtlijnen: Dit vinden wij oké. Dit niet.

3. Train je leidinggevenden

Leidinggevenden spelen een cruciale rol in het signaleren en aanpakken van ongewenst gedrag. Geef ze tools om dit te herkennen en bespreekbaar te maken, zodat het niet pas bij HR terechtkomt als het te laat is.

4. Maak melden laagdrempelig

Veel medewerkers houden hun mond omdat ze niet weten waar ze terechtkunnen. Zorg voor een vertrouwenspersoon of een buddy-systeem waarin collega’s elkaar kunnen ondersteunen.

5. Bouw aan een veilige werkcultuur

Een positieve werksfeer is de beste preventie. Geef ruimte aan humor en gezelligheid, maar bewaak de grenzen. Zorg dat er openheid is en medewerkers weten: hier mag ik zijn wie ik ben, zonder angst voor negatieve gevolgen.

Jij maakt het verschil

Grensoverschrijdend gedrag en PSA zijn geen ‘moeilijke HR-zaken’. Het gaat om de kern van wat we willen: een werkplek waar mensen zich veilig en gewaardeerd voelen. En ja, dat begint soms met een lastig gesprek. Maar het resultaat? Een cultuur waarin medewerkers met plezier naar hun werk gaan.Dus, wanneer was de laatste keer dat jij met je team sprak over sociale veiligheid?